28.04.1900 - 5.11.1992 Astronom holenderski związany z Uniwersytetem w Leidzie od 1924 do 1992 r. Studia astronomiczne odbył w Groningen, gdzie pod kierunkiem Jacobusa C. Kapteyna zajmował się dynamiką gwiazdową. Analizując ruchy odległych gwiazd odkrył różnicową rotację naszej Drogi Mlecznej i stworzył matematyczną teorię struktury Galaktyki. Podczas II Wojny Światowej kierował pracami teoretycznymi poszukiwania istnienia radiowych linii widmowych - jego uczeń Hendrik C. van de Hulst udowodnił istnienie linii wodorowej 21 cm. Zaraz po wojnie przewodził badaniu rozkładu wodoru w Galaktyce na tej długości fali: znaleziono wtedy wielkoskalową spiralną strukturę i centrum Galaktyki. W 1950 r. Oort zaproponował, ogólnie teraz przyjęty, model pochodzenia komet i wysunął hipotezę istnienia na peryferiach Układu Słonecznego wielkiego ich rezerwuaru, tzw. chmury Oorta. Później wykazał, że promieniowanie Mgławicy Krab jest spolaryzowane i potwierdził hipotezę Szkłowskiego, że natura jej promieniowania jest synchrotronowa. Do końca życia badał galaktyki i ich rozkład we Wszechświecie. Odgrywał wiodącą rolę w wielu organizacjach międzynarodowych i w tworzeniu międzynarodowych centrów badawczych: był m.in. sekretarzem generalnym i prezydentem Międzynarodowej Unii Astronomicznej, pomysłodawcą i organizatorem Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO). Jego nazwisko nosi planetka nr 1691 (Oort), stała struktury galaktyki, chmura Oorta i budynek Uniwersytetu w Leiden.
|