2.11.1885 - 20.10.1972
Urodzony w Missouri, tam też na uniwersytecie stanowym odbył swą podstawową edukację wyższą. Doktorat poświęcony gwiazdom zaćmieniowym przygotowywał pod opieką Henry'ego Norrisa Russella w Princeton. Od 1914 do 1921 r. pracował w Obserwatorium na Mt. Wilson, gdzie kalibrował odkryty przez panią Henriettę Leavitt związek "okres - jasność absolutna" dla Cefeid i wykorzystywał go do wyznaczeń odległości gromad kulistych. Odkrył, że Galaktyka jest o wiele większa niż dotychczas uważano i że Słońce nie znajduje się w jej środku, który znajduje się w odległości tysięcy lat światła od nas w kierunku gwiazdozbioru Strzelca. W roku 1920 wziął udział wespół z Heberem D. Curtisem w debacie, nazwanej później "Wielką debatą", w wyniku której środek naszej Galaktyki został "przeniesiony" ze Słońca na miejsce wskazane przez Shapleya. I właściwie dopiero wtedy odniosła ostateczny triumf teoria Kopernika. Od 1921 do 1952 r. Shapley był dyrektorem Obserwatorium Harwarda (Harvard College Observatory ) i to on zadecydował o przekazaniu teleskopu Drapera do Torunia do nowo tworzącego się Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Badał Obłoki Magellana i opracowywał katalogi galaktyk. Jest twórcą znanej szkoły astrofizyki. Odgrywał znaczną rolę w krajowym i międzynarodowym życiu astronomicznym. Był znakomitym popularyzatorem astronomii i autorem wielu książek popularnonaukowych.
Jego imię nosi krater na Księżycu, planetka nr 1123 (Shapleya), pierścieniowa mgławica planetarna i program stypendialny Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego.